ارزیابی و مقایسۀ سطح پایداری محصولات زراعی شرق حوضۀ زاینده‌رود تحت شرایط خشکسالی با استفاده از تکنیک تصمیم چندمعیاره

نویسندگان

  • اعظم رضایی دانشجوی دکترای اقتصاد منابع طبیعی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
  • صادق خلیلیان دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
  • غلامرضا پیکانی دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکدۀ اقتصاد و توسعۀ کشاورزی، دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

همزمان با توسعۀ مباحث پایداری، تلفیق جنبه‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی برای انجام فرایند تصمیم ضروری به نظر می‌‌رسد. این مقاله با تجمیع جنبه‌‌های مختلف پایداری و استفاده از تکنیک تصمیم‌‌گیری چندمعیاره (فرایند تحلیل سلسله مراتبی) به سنجش و مقایسۀ سطح پایداری محصولات زراعی در مقیاس مزرعه‌ای پرداخته است. داده‌های مورد نیاز از طریق تکمیل 140 پرسش‌نامه و مصاحبۀ رو در رو با کشاورزان شرق حوضۀ رودخانۀ زاینده‌‌رود برای چهار محصول یونجه، گندم، جو و ذرت علوفه‌‌ای در سال زراعی 1390- 1391 جمع‌آوری شد. نتایج نشان داد که یونجه با وزن نهایی 287/0 پایدارترین محصول است و جو، گندم و ذرت علوفه‌‌‌ای به ترتیب با وزن نهایی 266/0، 235/0 و 212/0 در رتبه‌های بعدی پایداری قرار دارند. همچنین، بر اساس معیار زیست‌‌محیطی، جو با نمرۀ 352/0 پایدارترین محصول بود. در رتبه‌‌بندی محصولات بر اساس معیارهای اجتماعی و اقتصادی به ترتیب یونجه با وزن 274/0 و 50/0 دارای بالاترین سطح پایداری بود. با توجه به افزایش رقابت کاربری آب در حوضۀ رودخانۀ زاینده‌‌رود و افزایش ارزش آب در بخش کشاورزی با تغییر وزن شاخص آب مصرفی تحلیل حساسیت انجام گرفت. نتایج حاکی از این بود که با افزایش وزن مؤلفۀ زیست‌‌محیطی تا سطح 4/0 پایداری کلی جو افزایش می‌‌یابد. این نتیجه با افزایش فشار بر منابع آب زیرزمینی و به تبع آن شوری آب و خاک و نیاز آبی پایین جو نسبت به سایر محصولات در منطقه سازگار است. 

Download for Free

Sign up for free to access the full text

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی و مقایسۀ سطح پایداری محصولات زراعی شرق حوضۀ زاینده رود تحت شرایط خشکسالی با استفاده از تکنیک تصمیم چندمعیاره

همزمان با توسعۀ مباحث پایداری، تلفیق جنبه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی برای انجام فرایند تصمیم ضروری به نظر می رسد. این مقاله با تجمیع جنبه های مختلف پایداری و استفاده از تکنیک تصمیم گیری چندمعیاره (فرایند تحلیل سلسله مراتبی) به سنجش و مقایسۀ سطح پایداری محصولات زراعی در مقیاس مزرعه ای پرداخته است. داده های مورد نیاز از طریق تکمیل 140 پرسش نامه و مصاحبۀ رو در رو با کشاورزان شرق حوضۀ رودخان...

متن کامل

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

ارزیابی وضعیت خشکسالی در حوضۀ آبخیز تمر (بالادست سد گلستان) با استفاده از شاخص‌های SPI و SPEI تحت شرایط اقلیمی حال و آینده

خشکسالی از گسترده‏ترین و مخرب‏ترین بلایای طبیعی است که با رخداد تغییر اقلیم پیچیده‏تر می‏شود. برای فراهم‌کردن یک دید کلی از شرایط خشکسالی، شاخص‏هایی برای پایش آن به‌طور گسترده استفاده می‌شوند. در این مطالعه، برای ارزیابی وضعیت خشکسالی آیندۀ حوضۀ آبخیز تمر (بالادست سد گلستان)، ابتدا داده‏های روزانۀ خروجی مدل‏ CanESM2 تحت سناریوهای RCP 2.6 و RCP 8.5 با استفاده از مدل SDSM برای دورۀ 2020-2049، ریز...

متن کامل

سنجش و ارزیابی پایداری در مناطق روستایی با استفاده از تکنیک تصمیم گیری چندمتغیره فازی- تاپسیس

دستیابی به توسعة پایدار به منظور بهره برداری مناسب از منابع و ایجاد رابطة متعادل و متوازن میان انسان، اجتماع و طبیعت، هدف آرمانی برنامه ریزان و مدیران توسعه و به ویژه توسعة روستایی تلقی می شود و زمانی امکان پذیر می گردد که چارچوبی مناسب برای انتخاب شاخص ها و معرف های توسعة پایدار و ابزاری کارآمد به منظور تجزیه و تحلیل، سنجش و ارزیابی آن فراهم باشد؛ زیرا انجام این کار سبب ارتقای سطح اعتبار یافته...

متن کامل

اولویّت‌بندی نواحی کنترل فرسایش خاک با استفاده از تکنیک¬های ارزیابی چندمعیاره و GIS

اولویّت­بندی، در اجرای پروژه­های منابع طبیعی امر بسیار مهم و ضروری می­باشد و به تصمیم­گیران اجازه خواهد داد تا مناسب­ترین استراتژی­های مدیریتی و پایدار را در درازمدت  اجرا نمایند. وضعیت کنونی فرسایش با یک شاخص نسبی نمی­تواند بطور دقیق اولویّت نواحی جهت کنترل فرسایش خاک را شناسایی نماید. هدف از این تحقیق شناسایی اولویّت­های حفاظت با استفاده از یک روش ارزیابی چندمعیاره در حوضه‌ی آبخیز وازرود مازندرا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 40  شماره 2

صفحات  529- 540

تاریخ انتشار 2014-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023